Gemengde gevoelens over digitaal onderwijs tijdens regiobijeenkomsten NPO

In het eerste kwartaal van 2023 vonden negen regiobijeenkomsten van OCW Dichtbij plaats. De opbrengsten van deze bijeenkomsten zijn gebundeld in het magazine NP Onderwijs onder de loep. Met veel aandacht voor digitaal onderwijs. Scholen hebben gemengde gevoelens hierover.

De regiobijeenkomsten komen voort uit de wens om scholen in verbinding te brengen met andere scholen in de regio, met wetenschappers uit de regio en met het ministerie van OC en W, zodat ze met en van elkaar kunnen leren over het Nationaal Programma Onderwijs. Elke bijeenkomst (Zwolle, Arnhem, Groningen, Breda, Sittard, Alkmaar, Amersfoort, Rotterdam en Middelburg) had dezelfde opbouw. Eerst gaf een wetenschapper uit de regio vanuit zijn eigen expertise een lezing over kwaliteitsverbetering in het kader van het NP Onderwijs.

Vervolgens waren er drie gespreksrondes:

• In de eerste gespreksronde blikten aanwezigen met de eigen school terug op de afgelopen jaren NP Onderwijs.
• In de tweede gespreksronde wisselden ze ervaringen, kennis en verhalen uit met andere scholen en met het ministerie.
• In de laatste ronde spraken aanwezigen met hun eigen collega’s over de opbrengst van de dag en waar ze met elkaar verder mee willen gaan.

Digitaal onderwijs

Mede omdat digitaal en hybride onderwijs tijdens de pandemie voor een deel van de scholen in het funderend onderwijs nieuw was, kwam digitaal onderwijs tijdens de regiobijeenkomsten regelmatig ter sprake.

Scholen hadden gemengde gevoelens over het digitale onderwijs: enerzijds waren ze trots dat ze elkaar digitaal wisten te vinden, anderzijds verkoos geen van de scholen digitaal onderwijs boven fysiek onderwijs.

Negatief

De scholen benoemden verschillende negatieve kanten van het digitale onderwijs:

• Het zorgde voor verlies van contact.
• Voor sommige leerlingen was thuis moeilijk om tot leren te komen. Scholen vonden het ingewikkeld om te bepalen hoe ver ze daarop in moesten gaan en hoe ze er op een goede manier mee konden omgaan.
• Docenten vonden hybride onderwijs intensief: ze moesten aanwezig zijn in de klas, en tegelijkertijd aandacht hebben voor de kinderen thuis en voor wat daar gebeurde.
• Een docent vond het afstandsonderwijs onveilig omdat iedereen aan de andere kant van het scherm in de les kon meekijken.
• Als overblijfsel van het afstandsonderwijs benaderen nog steeds veel ouders scholen via mail, waar soms juist een fysiek gesprek beter zou zijn.

Positief

Scholen noemden ook positieve punten:

• Scholen hebben een enorme inhaalslag gemaakt op het gebied van digitalisering.
• Het onderwijs is beter voorbereid op een eventuele volgende crisis waarin afstandsonderwijs nodig is.
• Sommige leerlingen hadden baat bij digitaal onderwijs omdat ze meer in hun eigen tempo konden werken of omdat er minder afleiding was.

Lessons learned

Deelnemende scholen gaven aan van de periode van afstandsonderwijs te hebben geleerd:

• Een aantal docenten geeft nu vaker een korte instructie in de les, waarna een deel van de klas aan de slag kan. Vervolgens zijn zij beschikbaar voor vragen of om aanvullende uitleg te geven aan wie dat nodig heeft.
• Gedurende de pandemie is vaker groepsdoorbroken gewerkt, waarbij er meer maatwerk kon worden geboden. Dit proberen docenten ook vorm te geven nu het onderwijs weer fysiek is.
• Door de ervaringen met digitaal onderwijs werken sommige scholen nu meer met weekplannen voor de leerlingen, zodat die meer verantwoordelijkheid voor hun eigen ontwikkeling kunnen nemen.

Bij de regiobijeenkomsten kwamen ook concrete voorbeelden langs van online zaken die scholen tijdens de pandemie hebben opgezet:

• Een school biedt online huiswerkbegeleiding aan. Deze begeleiding levert mooie resultaten op, zowel cognitief als op het gebied van executieve vaardigheden.
• Een school heeft een digitaal portfolio voor ouders, docenten, mentoren en leerlingen laten ontwikkelen, waarin alle informatie over een leerling samenkomt. Leerlingen kunnen zo meepraten over hun eigen ontwikkeling.
• Diverse scholen willen doorgaan met online oudergesprekken, waar nodig online ouderavonden, en met online vergaderingen voor het schoolteam.

Bron: Nationaal Programma Onderwijs