Hoe kijken docenten naar de inzet van technologie?

Met welk gevoel van urgentie ten opzichte van de inzet van technologie blijven docenten achter als de situatie weer terugkeert naar ‘normaal’? Weet de docent het beste van beide werelden te combineren? Daarover schreef Fleur Prinsen van Hogeschool Rotterdam een artikel voor Onderwijscommunity.

Dat het gevoel van urgentie er nu is, is wel duidelijk. Sterker nog, volgens Prinsen is het in de huidige situatie, waarin docenten voelen dat ze geen keus hebben en het moeten doen met de beschikbare middelen, waarschijnlijk niet relevant om vragen te stellen als:

• in welke mate docenten de intentie hebben een technologie te gebruiken;
• in hoeverre docenten wel intern gemotiveerd zijn om technologie te gebruiken in hun lessen;
• of te vragen hoezeer het gebruikersgemak van invloed is op de toepassing ervan.

Maar hoe is dat gevoel als de situatie terugkeert naar ‘normaal’? Dat is onduidelijk, omdat gedegen onderzoek hierover ontbreekt.

Plezier bij gebruik technologie

Prinsen stelt zichzelf de vraag of docenten wel plezier ervaren bij de inzet van technologie voor hun onderwijs. Daar heeft ze nog geen goed beeld bij. Een vragenlijst, die bij Hogeschool Rotterdam werd uitgezet een paar maanden na de omslag naar onderwijs op afstand, leverde vrij dramatische cijfers op aangaande het algemeen werkplezier. Uit eerder onderzoek blijkt wel dat:

• er een sterke relatie is tussen ervaren plezier en ervaren bruikbaarheid van technologie (Zhang, Guo en Chen, 2007);
• de mate waarin sommige docenten ruimte voelen om spelenderwijs te leren in deze tijd van invloed kan zijn (Roca & Gagné, 2008).

Er is in ieder geval een onderbouwde indicatie, dat docenten voordelen ervaren van de inzet van technologie.

Voorspellers voor acceptatie van technologie

Prinsen noemt de ‘Unified Theory of Acceptance and Use of Technology (UTAUT)’. De UTAUT richt zich op vier componenten die gezamenlijk voorspellend zijn voor de acceptatie van technologie, de intentie om het toe te passen en het uiteindelijke gebruik:

1. De verwachting met betrekking tot prestatie;
2. de inschatting van de moeite die het toepassen gaat kosten;
3. de invloed van sociale druk en;
4. de faciliterende context.

Ad 1: De indruk van Prinsen is dat veel docenten denken dat ze de prestatie die ze normaal leveren door middel van (fysiek) contactonderwijs op afstand niet kunnen benaderen. Het gebrek aan (directe) interactie wordt daarbij door veel docenten als onoverkomelijk obstakel gezien.

Ad 2: De docenten geven aan dat het ze de afgelopen periode meer tijd kost hun onderwijs (online) vorm te geven dan voorheen. De technologie die zij inzetten kregen ze volgens Prinsen redelijk makkelijk onder de knie.

Ad 3: Volgens Prinsen blijkt uit de vragenlijst dat docenten soms druk voelen om hun competenties voor online onderwijs (snel) te ontwikkelen. Volgens haar is het afwachten of docenten uiteindelijk positief of negatief zullen oordelen over het toepassen van technologie in het onderwijs.

Ad 4: Prinsen wijst erop dat het van groot belang is dat organisatie-onderdelen die docenten kunnen ondersteunen bij het vormgeven aan online onderwijs goed zichtbaar zijn en voldoende capaciteit hebben om docenten te ondersteunen. Ook mate waarin de technologische infrastructuur op orde is draagt hieraan bij.

Tweedeling

Net als bij offline onderwijs moet volgens Prinsen ook bij online onderwijs de vraag worden gesteld welke studenten profiteren en welke studenten achterblijven. Ook zijn er zorgen over de zelfsturing van sommige studenten en de online mechanismen van in- en/of uitsluiting. Docenten geven aan dat ze moeite hebben aan om de interacties online vorm te geven, maar daarentegen ook nieuwe manieren ontdekken om de pedagogisch-didactische relatie met hun studenten aan te gaan. Hoe het zich verder gaat ontwikkelen is nog onbekend volgens Prinsen. De bovengenoemde de factoren zullen in ieder geval een rol spelen.

Bron: Lees het volledige artikel van Fleur Prinsen op Onderwijscommunity.