Irene van der Spoel (21): digitaalonderwijsrebel

Irene van der Spoel is een bijzondere digitale vernieuwer in het onderwijs. De 21-jarige is ondanks haar leeftijd al docente biologie en Engels en houdt zich intensief bezig met het verbeteren van de digitale leeromgeving. “Tijdens mijn studies aan de Hogeschool Utrecht ben ik zeer geïnteresseerd geraakt in het aanbieden van digitaal onderwijs”, aldus Van der Spoel. “Onderwijs waarin de leerlingen bezig gaan met hun toekomst, zelfstandig en in groepen kunnen werken en waar op verschillende niveaus tegelijk gewerkt kan worden.” De docente houdt zich dan ook bezig met de integratie van ICT in het onderwijs en onderzoekt nieuwe mogelijkheden. Ze doet verslag van haar bevindingen op haar blog Todaysteachingtools.com.

Vernieuwing in het onderwijs gaat niet altijd zonder slag of stoot, maar digitaal werken is iets waar geen enkele organisatie omheen kan. “De leerlingen worden door digitaal te werken voorbereid op hun toekomst”, stelt Van der Spoel. “Ze worden er ook nog eens erg enthousiast van, wat het leerrendement verhoogt. Bovendien biedt ICT mogelijkheden om lesmateriaal te personaliseren.”

Leren en inspireren

Van der Spoel merkt dat docenten soms nog niet goed weten wat de mogelijkheden en voordelen van digitaal werken zijn. Ze geeft dan ook cursussen aan docenten waarin ze dingen als Google Docs of Office 365 uitlegt, maar ook focust op de achterliggende didactiek. Zo kunnen docenten ICT gebruiken om lessen te verrijken en de lesdoelen te halen. Op de vraag waarom ze dit doet antwoordt ze: “Ik wil docenten én leerlingen inspireren om te leren, zich te ontwikkelen en zich bezig te houden met vernieuwing en aanpassingen. Mijn missie is om anderen te inspireren om samen het onderwijs te verbeteren.”

Differentiëren

Aan de hand van ICT-hulpmiddelen is het mogelijk resultaten en zwaktes van iedere leerling in kaart te brengen. Uiteraard kan online alles handig worden opgeslagen en kunnen we ontwikkelingen volgen, maar er zijn ook tools die helpen dit inzicht te vergroten. Hierdoor spelen docenten eenvoudig in op niveauverschillen. “Denk hierbij aan struikelblokken, maar ook aan uitdagingen”, stelt Van der Spoel. “De docent krijgt niet alleen inzicht in de zwakkere leerlingen, maar ook juist in de leerlingen die een extra uitdagingen zoeken.”

Gepersonaliseerd

Onderwijs op maat is een ideaal uitgangspunt, waar ICT aan bijdraagt. Van der Spoel: “Doordat je verzamelt, breng je de competenties in kaart. Vervolgens kun je daarop inspelen. Het gevolg is dat de leerling bewust wordt van zijn eigen mogelijkheden en door passende leeractiviteiten te kiezen, raakt een leerling extra gemotiveerd.” Daarnaast geeft een gepersonaliseerd leertraject de leerling erkenning, want hij krijgt specifieke aandacht. Zoals Van der Spoel het zegt: “Iedereen wil gezien worden.”

Teaching tools

Digitale tools kunnen het leren eenvoudiger, interessanter en autonomer maken. Ook de spelachtige component, door bijvoorbeeld het gebruik van apps als Kahoot, maakt dat leerlingen en studenten meer betrokken raken bij hun opleiding. Van der Spoel legt op haar site uit wat een docent met een tool kan doen, wat je ervoor nodig hebt (zoals een internetverbinding) en wat de voor- en nadelen zijn. Ook vind je er een kaart met daarop een stappenplan. Via de kaart kom je automatisch bij een bepaalde tool die een docent het handigst kan gebruiken. “Vanzelfsprekend staat niet elke tool op de site”, zegt Van der Spoel. “Maar voor beginners is dit zeker een goede stap in de juiste richting. Er is veel mogelijk. Voor de ene docent is het handig te beginnen met een cursus of workshop om de basistechnieken onder controle te krijgen. Wat verder gevorderde docenten maken gebruik van bepaalde tools om zo gevarieerd onderwijs aan te bieden, leerlingen te motiveren of op een leuke manier de het kennisniveau te peilen.”

Enkele voorbeelden van tools en technieken

Door tools als Nearpod, Socrative of Mentimeter te gebruiken, kun je snel zien wat leerlingen beheersen en wat ze al weten. “Wat ik een groot voordeel vind van digitaal werken, is dat de mening van elke leerling telt”, stelt Van der Spoel. “Iedereen geeft een reactie en ook alle reacties worden bekeken of kunnen bekeken worden. Elke leerling voelt zich daardoor direct serieus genomen aan het begin van de les, wat leidt tot een fijnere werksfeer.”

Taak van de school

Zoals Van der Spoel aangeeft, hebben docenten nog stappen te maken op ICT-gebied. Naast dat het een eigen verantwoordelijkheid is om met de tijd mee te gaan, is het ook de taak van de school om docenten voldoende bij te scholen op zo’n manier dat ook zij het digitale werken als een groot pluspunt gaan zien. “Ik ben mezelf ook nog aan het ontwikkelen”, vult Van der Spoel aan. “En durf ook nog niet te stellen dat ik de wijsheid in pacht heb.” De tijd nemen voor het ontwerpen van structureel digitaal onderwijs is evenals het inspireren van docenten, schoolleiding en leerlingen zeer belangrijk.