Praktijkervaringen met transitieagenda ‘Leren digitaliseren’

In 2021 ging een divers samengestelde groep onderwijsvernieuwers aan de slag met de vraag ‘hoe ziet het toekomstig hoger onderwijs eruit en welke rol kan digitalisering daarbij spelen?’. Het leidde tot de transitieagenda ‘Leren digitaliseren’. Projectleider Gijs Diercks en deelnemers Manon Geven en Mariska Kleemans vertellen over hoe zij de transitieagenda in de praktijk ervaren.

Manon Geven is programmamanager ‘Doorpakken op digitalisering’. Dit programma is een samenwerking tussen MBO Raad (MBO Digitaal), SURF, Kennisnet, OCW en SBB en de ‘evenknie’ van het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT in het mbo. De transitieagenda heeft inspiratie gegeven om haar werk vanuit een langetermijnperspectief te beschouwen. Ook heeft het geleid tot het opstellen van een transitieagenda voor het mbo. Volgens Geven is dat goed, omdat zo kan worden gekeken welke stip op de horizon het mbo met het hbo en wo deelt. Ze is nu ook aan het inventariseren welke doorbraakprojecten er bij het mbo zijn en wat er nog mist als je vanuit het mbo-perspectief naar het vraagstuk kijkt.

Optimale combinatie in blended

Mariska Kleemans is universitair hoofddocent en onderwijsdirecteur bij Radboud Universiteit, lid van de Radboud Jonge Akademie en bestuurslid van het ComeniusNetwerk. Deelnemen aan de transitieagenda heeft Kleemans gemotiveerd om nog actiever een rol te nemen in het vormgeven van het hoger onderwijs. Kleemans ziet veel thema’s uit de transitieagenda in de praktijk terug. Zoals het principe dat de onderwijsinstelling weer echt de thuisbasis moet zijn. Vanuit de noodzaak van fysiek onderwijs wordt gekeken naar een optimale combinatie in blended. Een ander thema dat verband houdt met de transitieagenda, is het formatieve toetsen. Volgens Kleemans is er een algemeen gevoel dat we af moeten van de eindtoetsen. Ook past het formatieve toetsen bij het principe dat lerenden hun eigen leerpad vormgeven.

Onderwijssysteem openbreken

Gijs Diercks is senior onderzoeker en adviseur bij DRIFT, het onderzoeksinstituut binnen het veld van duurzaamheidstransities van Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij vertelt dat het uitgangspunt van de aanpak niet digitalisering was, maar het hoger onderwijssysteem. Met de inhoudelijke analyse daarvan als startpunt is in co-creatie met de deelnemers actie-onderzoek gedaan. De analyse laat zien dat er een aantal hardnekkige problemen spelen in het hoger onderwijssysteem. Vaak wordt nu digitalisering ingezet om het huidige systeem een beetje beter te maken. De transitieagenda toont volgens Diercks aan dat digitalisering ook kan worden gebruikt om het systeem open te breken, te destabiliseren en in een andere richting te duwen.

Bron: Glossy Versnellingsplan (pag 14-16)