Virtual Classroom voegt veel waarde toe

Hoe zet je een Virtual Classroom het beste in zodat online en fysiek onderwijs elkaar versterken? Dat onderzochten Universiteit Utrecht, TU/e en WUR. Een belangrijke conclusie: ook in een tijd waarin fysiek onderwijs mogelijk is, voegt een Virtual Classroom veel waarde toe.

In een interview met SURF vertellen de kartrekkers, universitair docent Julia Kasch en universitair hoofddocent Karin Rebel van het Copernicus Institute of Sustainable Development van de Universiteit Utrecht en Frans van Dam, manager van het Teaching & Learning Lab van de Universiteit Utrecht, over hun bevindingen.

Virtual Classroom

De Virtual Classroom is een ruimte met acht of tien grote schermen. Op zes of acht van die schermen zijn studenten zichtbaar (maximaal 36 of 48 studenten per les), de twee andere schermen worden gebruikt voor presentaties, interactietools zoals een poll of open quizvragen, en het tonen van de vragen die studenten stellen. De studenten kunnen via camera’s voor en achter de docent de lesruimte, de docent en hun medestudenten zien.

In het onderzoek werden twee pilotblokken van tien weken opgezet. In ieder blok zijn tien online colleges gegeven, die alle bestonden uit verschillende elementen: een stuk klassikale uitleg, gebruik van polls en open quizvragen, uiteengaan van studenten in break-out sessies en daarna klassikaal de uitkomsten van die sessies bespreken. Van Dam trainde de docenten vooraf in het gebruik van de technologie en in het optimaliseren van de spanningsboog in lessen door goed gebruik te maken van de mogelijkheden van de Virtual Classroom. Rebel had daar veel aan, omdat ze via de camera de studenten die bij een scherm hoorden recht in de ogen kon kijken. “Dat is een heel andere ervaring dan lesgeven via Teams.

Samenwerken en interactie

Uit het onderzoek kwam naar voren dat de Virtual Classroom zich ook leent voor onderwijsconcepten waarbij studenten veel interactie met elkaar hebben. Zoals bij Challenge-Based Learning, waarbij verschillende disciplines samenwerken bij een complex vraagstuk uit de samenleving. Daarbij draait het om interactie tussen studenten onderling en tussen student, docent en maatschappelijke stakeholder. Van Dam vertelt dat je als docent in de Virtual Classroom break-out rooms kunt creëren, waarbij maximaal zes studenten samenwerken. Docenten kunnen rondlopen tussen de groepen en meeluisteren. Omdat deze optie bij klassikaal onderwijs niet bestaat, voegt de Virtual Classroom hier volgens Van Dam iets toe ten opzichte van gewoon onderwijs. Rebel zag hierdoor dat er veel culturele verschillen zijn tussen de drie universiteiten, maar ook dat studenten elkaar hielpen. Bij fysieke interuniversitaire samenwerking zie je dat niet, aldus Rebel.

Afstand ervaren

Kasch onderzocht hoe studenten de afstand tot het onderwijs en de afstand tot elkaar ervaren bij deze vorm van onlineonderwijs. De uitkomst: studenten voelden geen fysieke afstand en voelden zich zowel met de andere studenten als met de docent en met de content verbonden.

Volgens de onderzoekers voegt de Virtual Classroom, ook in een tijd waarin fysiek onderwijs mogelijk is, veel waarde toe. Zo hoef je niet meer te reizen om interuniversitair samen te werken. Daardoor wordt samenwerking, zeker internationaal, gemakkelijker. Er is eigenlijk maar één minpunt: waar de studenten kunnen deelnemen vanuit hun eigen huis, moeten de docenten wel reizen. Daarom pleit Van Dam voor meer Virtual Classrooms of soortgelijke ruimtes in Nederland. “Want dan wordt het nog makkelijker om interuniversitair samen te werken.”

Bron: SURF