Het vak Nederlands en ICT

Docent Matijs Lips (32) van het Dr. Nassau College in Beilen won de titel ‘Beste leraar Nederlands van 2018’. Volgens het juryrapport van initiatiefnemers De Taalstaat en het Genootschap Onze Taal mede dankzij zijn moderne inzichten en zijn mening over het gebruik van innovaties in de klas. Drie vragen aan Lips over zijn kijk op ICT in de klas.

Wat vind je van digitale leermiddelen en ICT in het onderwijs?
“Om met de woorden van prof. dr. Kirschner van de Open Universiteit te spreken: “de focus op 21^st century skills is grote kul”. Alsof kritisch nadenken en pragmatisch leren in de 20^ste eeuw nog niet bestonden. Niet dat ik anti-ICT ben; ik werk op een iPad-school en ben op de hoogte van nieuwe onderwijsapps. Deze deel ik met mijn leerlingen en die vreten ze op. Het is van belang dat leerlingen online de juiste informatie kunnen zoeken, managen en verwerken. Alleen moet ICT de docent en de lessen hierbij ondersteunen, in plaats van andersom. Want ik wil zelf regisseur, expert en eigenaar van mijn lessen zijn; dat moet niet een extern onderwijsplatform zijn. Onderwijsland is dan ook gebaat bij een flexibel onderwijsplatform waar we ons eigen sausje over kunnen gieten en waarmee we de wereld de klas in kunnen trekken.”

Wat betekent deze mening voor de ruimte die er binnen je lessen Nederlands voor ICT is?
“We gebruiken ICT zo functioneel mogelijk ter ondersteuning van de inhoud van het vak Nederlands. We hadden een dichtwedstrijd op school met als thema hoe we vervreemden van de natuur door alle nieuwe technologie. Een leerling schreef zijn gedicht over technologie op papier uit en sprak het in via Adobe Voice. Deze audio-opname koppelde hij aan een mooie afbeelding die hij zelf op de iPad had bewerkt. Zo brengt ICT het talent van onze leerlingen naar een next level. Daarnaast hebben we ook een schrijfwedstrijd op school over leven met kanker. De leerlingen gaan aan de slag met pen en papier. Maar om ze te helpen, zet ik krantenartikelen, gedichten en rapfilmpjes online voor ze klaar. Hun teksten kunnen ze na het uittikken vervolgens op de Google Drive met elkaar delen en bespreken. En het presentatiefilmpje dat ik instuurde naar de verkiezing van leraar Nederlands van het jaar is volledig door een leerling gefilmd, gemonteerd en geüpload. Online kennis is nodig om creativiteit te bevorderen. Bij het vergaren van die kennis coachen wij ze. Als ze eenmaal gemotiveerd zijn, gaat het vanzelf.”

Je pleit voor een geheel nieuw curriculum voor middelbare scholen. Hoe ziet dit curriculum er uit?
‘‘Ik droom van een onderwijscurriculum waarbij eindexamens in de prullenbak gaan en leerlingen op basis van een schoolwerkportfolio beoordeeld worden. Om hiermee te experimenteren, heb ik brugklassers hun eigen website laten maken. Daar zetten ze de jaren erna al hun werkstukken, gedichten, presentaties en teksten op die ze voor Nederlands maken. Ik zie het zo voor me, dat leerlingen voor alle vakken een online portfolio maken en dat in het examenjaar presenteren. Als ze klaar zijn voor de universiteit of hun eerste baan, kunnen ze zeggen: ik onderbouw mijn talenten met mijn website. Ik heb het portfolio van een leerling uit de derde klas dat ze in mijn lessen heeft gemaakt naar een weekblad gestuurd. Inmiddels heeft zij nu met haar vijftien jaar een proefblog mogen schrijven en houdt ze er mogelijk een bijbaan aan over.”