Nationaal Onderwijslab AI onderzoekt kansen, risico’s en oplossingen AI

Het Nationaal Onderwijslab AI (NOLAI) heeft in Nijmegen aan de Radboud Universiteit de deuren geopend. In het NOLAI werken scholen, wetenschappers en het bedrijfsleven nauw met elkaar samen aan digitale onderwijsinnovaties, die gebruiken maken van artificial intelligence. 

Het NOLAI gaat de komende tien jaar dankzij 80 miljoen euro vanuit het Nationaal Groeifonds aan de slag om samen met het onderwijsveld prototypes te ontwikkelen en te onderzoeken. De vraag vanuit het onderwijs staat centraal in deze co-creatie processen. Hiermee worden de kansen die intelligente technologie biedt benut en de risico’s op een goede manier in kaart gebracht en omgezet in oplossingen. Het NOLAI heeft twee hoofddoelstellingen:

• Het ontwikkelen van intelligente digitale onderwijsinnovaties gericht op het verbeteren van de kwaliteit van het primair en voortgezet onderwijs.
• Het inzichtelijk maken van de pedagogische, maatschappelijke en sociale consequenties van intelligente digitale onderwijsinnovaties.  

Informatie over het NOLAI voor scholen

Om de vragen van onderwijsprofessionals rondom AI in onderwijs goed op te halen, kan NOLAI niet zonder de scholen. Het gaat niet alleen om scholen in het primair, speciaal of voortgezet onderwijs die al een visie op het gebruik van AI hebben, maar ook nadrukkelijk om scholen die nog gaan starten intelligente technologie en hier vragen over hebben.

In dit co-creatieprogramma gaat het NOLAI vragen van scholen inventariseren, verbinden en verder articuleren en op grond daarvan gezamenlijk met het onderwijs nieuwe prototypes te ontwikkelen. Deze prototypes vormen de basis om nieuwe kennis en inzichten over AI in het onderwijs te ontwikkelen. Aandachtspunten zijn het verantwoord pedagogisch-didactisch gebruik van intelligente leermiddelen in de school, het verbreden van AI toepassingen in het onderwijs, het verantwoord delen van data en ethische uitgangspunten operationaliseren in goede praktijken. Alle kennis en prototypes die binnen het NOLAI ontwikkeld worden zullen open beschikbaar worden gesteld aan scholen.

Informatie over het NOLAI voor wetenschappers

Het NOLAI heeft een wetenschappelijk programma en staat open voor samenwerking met andere wetenschappers. Het wetenschappelijk programma is een interdisciplinair programma waarin wetenschappers uit de onderwijswetenschappen, psychologie en leraren opleidingen samenwerken met experts op het gebied van Artificiële Intelligentie en computerwetenschappen. Ook filosofen en sociologen zijn in het programma verbonden. Deze breedte levert een unieke samenwerking tussen wetenschappers om de pedagogisch-didactische, sociaal-maatschappelijke en ethische aspecten van AI in onderwijs in kaart te brengen. 

Informatie over het NOLAI voor het bedrijfsleven

Het NOLAI werkt ook samen met het bedrijfsleven om nieuwe oplossingen te ontwikkelen voor kunstmatige intelligentie in het onderwijs.  Het gaat in eerste instantie om de bedrijven die op dit moment educatieve toepassingen leveren aan het primair en voortgezet onderwijs. Veel van deze bedrijven hebben al een relatie met de Radboud Universiteit door het jarenlange onderzoek dat onder andere binnen het Adaptive Learning Lab uitgevoerd wordt. Er zijn behoorlijk wat spelers actief op de educatieve markt. Denk aan leveranciers van leermateriaal en methodes, adaptieve leersystemen, elektronische leeromgevingen, administratieve programma’s, toetsprogramma’s en ook aan digitale portfolio’s. Het NOLAI zal dit landschap in kaart brengen om met elkaar in de co-creatie projecten te kunnen samenwerken.

Team NOLAI

Het team van het NOLAI bestaat uit drie personen:

• Stefan Dormans, operationeel directeur.
• Inge Molenaar, universitair hoofddocent.
• Marieke van Osch, co-creatie directeur.

In een interview met Voxweb geeft Inge Molenaar aan waarom het NOLAI broodnodig is: “Artificiële intelligentie in het onderwijs biedt veel kansen, maar brengt ook veel risico’s met zich mee. En het huidige basis- en voortgezet onderwijs is eigenlijk niet zo goed in staat om alle mogelijkheden te overzien.” Tegelijkertijd biedt AI ook uitkomst voor leraren met volle klassen en weinig tijd: “Je moet het zien als een hulpmiddel voor de leraar. De leerkracht houdt de regie, de technologie helpt enkel om de finesse aan te brengen waar leraren geen tijd voor hebben.” Risico’s ziet Molenaar vooral op het gebied van privacy en autonomie. “Als je veel data gebruikt, moet je goed nadenken over de vraag hoe je daarmee omgaat, hoe je zorgt dat de gegevens grotendeels anoniem blijven, en hoe je erover communiceert.” De autonomie van kinderen kan volgens de onderzoeker in het gedrang komen wanneer slimme lesprogramma’s nieuwe opdrachten voorschotelen zonder kinderen keuzeruimte te bieden. “Dat kun je oplossen door kinderen te laten kiezen tussen verschillende opdrachten op hun eigen niveau.”

Bron: Voxweb