Onderwijs kan bij managen innovatie leren van veranderkunde

Bij het managen van innovatie kan het onderwijs leren van veranderkunde. Dat zegt Mario Kieft, hoofddocent organisatieverandering bij de Open Universiteit, in een aflevering van de podcast ‘De Onderwijsvernieuwers’. Kieft besteedt in de podcast ook aandacht aan onderwerpen als organisatiehypocrisie, sleurhutgedrag, workshoptoerisme en de cultuur van de stilte.

Vragen die aan de orde komen in de podcast zijn: hoe werk je aan veranderprocessen? Wat werkt wel en wat niet? Welke tips en tricks zijn er en wat zijn de te voorkomen valkuilen? Welke perspectieven op veranderingen zijn er?

Kieft heeft als onderzoeker en adviseur veel kennis opgedaan van veranderdynamiek bij publieke instellingen. Hij vindt dat verandering per definitie als mislukt is als je die gaat managen. “Er ligt namelijk de veronderstelling onder dat je door andere gemanaged moet worden, terwijl je je ook kunt voorstellen dat verandering iets is dat je als mens intrinsiek besluit om te gaan doen.”

Beelden uitwisselen

Kieft wijst er op dat in elke organisatie groepjes bestaan met verschillende realiteiten. Deze ervaren daarom plannen van het management op een verschillende manier. “Daardoor is er altijd variëteit in reactie op een plan dat van buiten binnen komt. Voor de groepjes is hun realiteit namelijk rationeel. Managers die dit zien als weerstand, gaan weerstand creëren omdat ze zeggen dat die waarheid niet klopt.” Kieft vindt daarom dat veranderingen moeilijk zijn te managen en dat overtuigen geen zin heeft. “Je kunt beter zorgen voor connectie tussen mensen zodat je beelden kunt gaan uitwisselen.” Resumerend noemt Kieft drie voorwaarden voor ontwikkeling en verandering: “Hoe ben je in connectie met elkaar, hoe kun je variëteit toestaan en faciliteren en hoe faciliteer je dat dat goed bij elkaar komt?”

Kieft pleit er in zijn podcast voor om minder te kijken naar ‘hoe het zou moeten’ (normatief) maar om vooral de focus te leggen op te kijken ‘hoe het gaat’ (beschrijvend). “Een projectleider kan het beste kijken in de organisatie waar het al gaat op een manier die aansluit bij wat hij wil gaan doen en wat hij belangrijk vindt. En er vervolgens voor te zorgen dat dat een netwerk wordt.”

Beluister de podcast

Over de podcast

‘De Onderwijsvernieuwers’ is een podcastserie van het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT, waarin Tjip de Jong en Philip Stein in gesprek gaan met vernieuwers uit het hoger onderwijs over innovatie met ICT.

Bron: Open Universiteit