Onderwijsinspectie blijft hameren op verbeteren basisvaardigheden

Net als in voorgaande jaren wijst de Inspectie van het Onderwijs ook dit jaar in het rapport Staat van het Onderwijs 2023 op het belang van het verbeteren van basisvaardigheden. Volgens de Inspectie kunnen schoolbesturen op dit punt meer doen.

Zorgen

De auteurs uiten hun zorgen op verschillende punten:

• Nog steeds halen niet alle basisschoolleerlingen het taal- en rekenniveau dat nodig is om zonder problemen naar de middelbare school te gaan.
• Basisschoolleerlingen boeken sinds de start van de coronapandemie minder vooruitgang bij rekenen en spelling in vergelijking met de jaren daarvoor.
• Veel leerlingen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs halen de fundamentele niveaus voor rekenen en taal niet.
• Op vmbo-kader haalt ruim een derde van de leerlingen het niveau voor leesvaardigheid niet dat nodig is op de middelbare school. Bij wiskunde was dat ruim de helft.
• Een op de vijf havo- en vwo-leerlingen had een onvoldoende voor het centraal examen Nederlands.
• Bijna 15 procent van de mbo 2-studenten en 7 procent van de mbo 3-studenten haalde het minimale niveau niet om goed te kunnen functioneren in de maatschappij.

Lichtpuntjes

De auteurs zagen ook enkele lichtpuntjes:

• De leervertraging bij begrijpend lezen in het primair onderwijs is weggewerkt.
• De vertraging bij rekenen en spelling is minder groot geworden.

De Inspectie stelt in het rapport dat de omstandigheden voor het geven van goed onderwijs de laatste jaren slechter zijn geworden, onder meer door het structurele lerarentekort. De Inspectie vindt dat desondanks er concrete doelen gesteld moeten worden en dat er verder geprofessionaliseerd moet worden.

Ook het Rijk heeft daarbij een taak, aldus de Inspectie. Die moet niet volstaan met tijdelijke financiering omdat daarmee alleen acute problemen worden opgelost. Voor structurele problematiek is structurele financiering nodig.

Kamerbrief

De ministers Wiersma en Dijkgraaf hebben inmiddels in een Kamerbrief gereageerd op de Staat van het Onderwijs 2023. Daarin geven ze aan de uitdagingen in het onderwijs aan te pakken door:

1. Een betrokken overheid.
2. Een meerjarig perspectief en heldere doelen.
3. Goed toegeruste professionals.

Zonder voldoende voor Nederlands geen diploma

Inspecteur-generaal van de Inspectie van het Onderwijs Alida Oppers deed naar aanleiding van de uitkomsten van de Staat van het Onderwijs 2023 het voorstel dat vo-scholieren voortaan alleen kunnen slagen met een voldoende voor Nederlands. Volgens Oppers krijgen scholieren die de Nederlandse taal niet voldoende beheersen bij hun vervolgopleiding problemen. Minister Wiersma noemde het een interessant idee en gaat het voorstel bekijken.

Bronnen: Onderwijsinspectie, Rijksoverheid, NOS