Zes innovatieve oplossingen om de toegankelijkheid en kwaliteit van po en vo te verbeteren

Achtergrond

Breens redactie - 18 januari 2022

Leestijd: 3 min

OPSLAAN

Het gaat al lange tijd niet goed met het po en vo. Daarom wil de Nationale DenkTank 2021 het tij keren door aan de slag te gaan met de vraag hoe de toegankelijkheid en de kwaliteit van po en vo kunnen worden verbeterd. In haar eindrapport komt de Nationale DenkTank 2021 met zes innovatieve oplossingen.

Het rapport begint met enkele verontrustende feiten:

Nederland is op de onderwijsladder van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) gedaald van plek 4 in 2006 naar plek 16 in 2021 (van de 38).
In 2021 verliet één op de vier kinderen in Nederland de basisschool laaggeletterd.
De kwaliteitsverschillen tussen scholen nemen toe, wat kansenongelijkheid veroorzaakt.
De kansenongelijkheid wordt verder vergroot doordat dure private bijscholing een miljoenenindustrie is geworden en door de coronapandemie.
De coronapandemie leidde op het vmbo tot een jaar achterstand en bij het vwo tot slechts enkele weken.

Het rapport focust zich op vier deelonderwerpen:

Professionele cultuur binnen scholen.
Status van het beroep leraar.
Kennisuitwisseling tussen scholen.
Ontwikkelingen in het bredere onderwijssysteem.

Geïnspireerd op de zeventien Sustainable Development Goals van de VN heeft de Nationale DenkTank 2021 zeven Onderwijs Ontwikkel Doelen opgesteld om te komen tot verbetering van de toegankelijkheid en kwaliteit van het onderwijs in Nederland:

Leerlingen beschikken over de kernvaardigheden om te kunnen participeren in de maatschappij.
Iedere school biedt prestigieus onderwijs aan waarbij elke leerling zich optimaal ontplooit.
Er is gelijkwaardige maatschappelijke waardering van alle onderwijsrichtingen.
Onderwijsprofessional is een gevierd beroep.
Er heerst een cultuur van samenwerking tussen scholen.
Onderwijs verbindt een diverse leerlingpopulatie.
Het Nederlandse onderwijs is innovatief en internationaal toonaangevend.

Vervolgens presenteert de Nationale DenkTank 2021 zes innovatieve oplossingen:

Kansen Te Koop: Met de campagne ‘Kansen Te Koop – maar alleen voor rijke ouders’ richt de Nationale DenkTank 2021 zich op onderwijsongelijkheid. Met een breed gedragen petitie aan beleidsmakers gaat de Nationale DenkTank 2021 oproepen tot structurele verandering en het verschil maken.
Pas op gelijke kansen: Gelijke kansen voor iedereen. De Nationale DenkTank 2021 wil bijles toegankelijk maken voor kinderen uit gezinnen met een laag inkomen. Dit willen ze doen door bijles te koppelen aan de pas die mensen met een laag inkomen in steden kunnen aanvragen. Daarmee krijgen kinderen uit deze gezinnen toegang tot bijles.
Opleiding op Maat: Opleiding op Maat helpt academische lerarenopleidingen om jonge academici aan te trekken voor vakken in het voortgezet onderwijs met een lerarentekort. Te beginnen met een pilotgroep van examentrainers. Zo pakt de Nationale DenkTank 2021 het lerarentekort aan.
WisselKracht: WisselKracht organiseert lokale uitwisselingen voor leraren die zich verder willen ontwikkelen door buiten de muren van hun eigen klaslokaal te kijken.
Het LerarenBeraad: Het LerarenBeraad herstelt de fundamentele dialoog in het onderwijsveld. Dit burgerberaad voor onderwijsprofessionals brengt belanghebbenden bij elkaar. Zo kunnen leraren en anderen in het veld meepraten en meebepalen over de onderwijsproblematiek van nu.
Kwaliteit In-zicht: De Nationale DenkTank 2021 komt met een beleidsvisie met vier concrete handvatten om het huidige beleid te hervormen.
- Besluit tot een verandering in de Regeling leerresultaten Primair Onderwijs zodat de inspectie niet het gemiddelde van taal, lezen en rekenen controleert, maar de drie onderdelen individueel. Verwachte impact: meer aandacht voor rekenen en taal op scholen die deze normen nu niet halen door op de drie individuele onderdelen te controleren.
- Laat ‘onvoldoende’ scorende scholen met dezelfde effectiviteit en urgentie verbeteren als ‘zeer zwakke’ scholen. Verwachte impact: door alle ‘onvoldoende’ gelabelde scholen een effectief verbetertraject te laten doorlopen, wordt op meer dan 100 scholen en voor meer dan 19.000 leerlingen de kwaliteit van onderwijs gewaarborgd.
- Herzie het niveau van de leesvaardigheidsnorm, omdat dit op bijna alle scholen te gemakkelijk wordt gehaald, maar Nederland in internationale context hierop hard daalt. Verwachte impact: door het inhoudelijk niveau van leesvaardigheid te verhogen verwacht de Nationale DenkTank 2021 meer van scholen op het gebied van leesvaardigheid zodat Nederland internationaal bij blijft.
- Voeg een groei-indicator toe aan het toetsingskader van de inspectie. Naast het toetsen op de resultaten van leerlingen, moet ook de meerwaarde van een school formeel meegenomen worden. Verwachte impact: er is een formele waardering voor scholen met een complexe leerlingenpopulatie die hun kinderen veel laten groeien. Daarnaast wordt hiermee ook gestimuleerd dat scholen met een minder complexe leerlingenpopulatie hun leerlingen harder laten groeien.